Wie een beroep doet op een bedrijf voor niet-destructief onderzoek, moet voortaan rekening houden met een aantal belangrijke verplichtingen, wanneer er gebruik wordt gemaakt van industriële radiografie. Tot nu toe bestond er geen specifieke wetgeving rond stralingsbescherming bij dat type onderzoek en was enkel het bedrijf dat het onderzoek uitvoerde verantwoordelijk voor de veiligheidsaspecten. Met deze nieuwe wetgeving worden de klanten van die bedrijven mee verantwoordelijk voor de stralingsbescherming van werknemers en omwonenden.
Niet-destructief onderzoek wordt in tal van industriële sectoren toegepast om de kwaliteit en de materiaaleigenschappen van een object te onderzoeken, zonder het object te beschadigen. Zo kan een röntgenfoto bijvoorbeeld een duidelijk beeld geven van de stevigheid van de lasnaad tussen twee buizen. Vergelijk het met een medische röntgenfoto die de arts helpt te bepalen of een botbreuk goed genezen is.
Het gebruik van radioactieve bronnen voor industriële radiografie is niet zonder risico. De gebruikte energie en dus de mogelijke blootstelling aan straling is veel hoger dan bij bijvoorbeeld een medische röntgenfoto. Daarom is het belangrijk dat er in optimale veiligheidsomstandigheden wordt gewerkt. De straling die de radioactieve bron uitzendt, kan namelijk leiden tot schadelijke gevolgen voor de werknemers, de bevolking en het leefmilieu. De techniek wordt dus bij voorkeur niet op openbaar domein gebruikt, tenzij het echt niet anders kan. Als leidingen van nutsbedrijven moeten worden gecontroleerd, dan moet de radiografie soms gebeuren in een dorpskern. In dergelijke situaties moeten er belangrijke voorzorgsmaatregelen worden getroffen: omwonenden moeten hun huizen verlaten terwijl de radiografie plaatsvindt, straten moeten worden afgesloten voor het verkeer, de burgemeester moet op de hoogte worden gebracht, enzovoort.
Uit de praktijk blijkt dat de bedrijven die de radiografie uitvoeren niet alle omstandigheden in de hand hebben om verantwoord met de techniek om te gaan. Zo krijgen de radiologen soms niet voldoende info over de uit te voeren werkzaamheden of krijgen ze niet de nodige tijd om de radiografie correct voor te bereiden en uit te voeren. Ze hebben soms ook geen aanspreekpunt bij het bedrijf in wiens opdracht ze werken, waardoor ze ter plaatse geen vragen kunnen stellen.
Daarom werkte het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC) een nieuwe wetgeving uit, waarin de taken en verantwoordelijkheden van alle betrokkenen duidelijker zijn vastgelegd. Zo wordt onder andere de klant mee verantwoordelijk gesteld voor de stralingsbescherming. Voortaan moet die er bijvoorbeeld zelf voor zorgen dat zijn medewerkers en die van derden op de site waar de radiografie wordt uitgevoerd voldoende geïnformeerd zijn over de veiligheidsmaatregelen. Daarnaast moet de klant ook telkens opnieuw evalueren of industriële radiografie de enige mogelijkheid is. Als een ander soort onderzoek, dat geen gebruikmaakt van radioactieve bronnen of röntgenstraling, mogelijk is, dan moet dat altijd de voorkeur krijgen.
>> Meer info: Industriële radiografie